ΜΟΥΣΕΙΑ
ΒΥΖΑΝΤΙΝΟ-ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ
Το Βυζαντινό Μουσείο Μυτιλήνης άνοιξε τις πόρτες του για πρώτη φορά το 1978. Η ίδρυσή του οφείλεται στην επιθυμία του αρχιεπισκόπου για να διασώσει τους θρησκευτικούς θησαυρούς της τέχνης, που ήταν διάσπαρτοι στην περιοχή, από τη λεηλασία και τη ζημία. Το μουσείο έχει επιφάνεια περίπου 880 τ.μ., και είναι ειδικά διαμορφωμένο για να στεγάσει αξιόλογες εικόνες που δεν έχουν θρησκευτικό χαρακτήρα. Μοναδικής σημασίας είναι η εικόνα του Αγίου Γεωργίου, η εικόνα του Ιωάννη Θεολόγου, μια εικόνα της Παναγίας με τον Χριστό, από τον 16ο αιώνα, και η εικόνα της Κοίμησης (Κοιμήσεως της Θεοτόκου), από τον ζωγράφο Θεόφιλο. Επίσης εκτίθενται άμφια κεντημένα με μαργαριτάρια, εικόνες από παλιές εκκλησίες, εκκλησιαστικά σκεύη, χειρόγραφα, βιβλία κ.α.
Μουσείο Φυσικής Ιστορίας
Το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου ιδρύθηκε το 1994 και βρίσκεται στο Σίγρι, στο δυτικό άκρο της Λέσβου. Η δημιουργία του Μουσείου συγχρηματοδοτήθηκε από την Ελληνική πολιτεία και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Έχει έκταση 1.597 τετραγωνικά μέτρα. Το Μουσείο λειτουργεί με τις προδιαγραφές ενός σύγχρονου Μουσείου του 21ου αιώνα. Διαθέτει την πιο πλήρη συλλογή απολιθωμένων φυτών στην Ελλάδα, με επίκεντρο τα σημαντικότερα απολιθώματα του Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου, και παρουσιάζει για πρώτη φορά ολοκληρωμένα μοναδικά απολιθώματα που φέρουν στο φως οι συνεχής ανασκαφές. Πρόκειται για μονώροφο αρχιτεκτονικό οικοδόμημα που χαρακτηριστικό της εξωτερικής του όψης είναι η λιθοδομή από γκρίζα λάβα, υλικό που κυριαρχεί στην περιοχή. Η κεντρική είσοδος του κτιρίου οδηγεί τον επισκέπτη του Μουσείου σε ένα ευρύχωρο προθάλαμο. Στη νότια πλευρά του κτηρίου βρίσκονται οι μόνιμοι εκθεσιακοί χώροι, ενώ στη βόρεια πλευρά ο επισκέπτης συναντά την αίθουσα οπτικοακουστικών μέσων, τους χώρους διοίκησης, την αίθουσα περιοδικών εκθέσεων, τη βιβλιοθήκη και τα εργαστήρια έρευνας και συντήρησης των απολιθωμάτων. Παράλληλα διαθέτει οργανωμένα ερευνητικά εργαστήρια για την υλοποίηση ερευνητικών δράσεων. Επίσης, διαθέτει υπαίθριο αμφιθέατρο 400 θέσεων, όπου πραγματοποιούνται ποικίλες πολιτιστικές εκδηλώσεις και θεατρικές παραστάσεις. Η αίθουσα οπτικοακουστικών μέσων , δυναμικότητας 100 θέσεων, διαθέτει σύγχρονο εξοπλισμό και σύστημα ταυτόχρονης μετάφρασης δύο γλωσσών με στόχο την εξυπηρέτηση επιστημονικών συναντήσεων και μικρών συνεδρίων. Η αίθουσα περιοδικών εκθέσεων και εκπαιδευτικών προγραμμάτων φιλοξενεί ,συχνά , περιοδικές θεματικές εκθέσεις κατά την καλοκαιρινή περίοδο, ενώ το υπόλοιπο διάστημα χρησιμοποιείται για την πραγματοποίηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων. Η βιβλιοθήκη στεγάζεται δίπλα στην αίθουσα περιοδικών εκθέσεων και φιλοξενεί σημαντικό αριθμό βιβλίων, επιστημονικών εκδόσεων χαρτών.
Μουσείο Έργων Θεοφίλου
Βαρειά, Μυτιλήνη
Ώρες λειτουργίας: Δευτέρα – Παρασκευή 08:30-14:30 (Σαββατοκύριακα + Αργίες κλειστό)
Το Μουσείο Θεοφίλου ανεγέρθηκε το έτος 1964 σε ένα προάστειο της Μυτιλήνης, τη Βαρειά, εκεί όπου γεννήθηκε και πέρασε τα παιδικά του χρόνια ο λαϊκός αυτοδίδακτος ζωγράφος Θεόφιλος Χατζημιχαήλ (1867-1934), με έξοδα του Μυτιληνιού, φημισμένου καλλιτεχνικού εκδότη στο Παρίσι, Στρατή Ελευθεριάδη (TERIADE).
Το 1965 ο TERIADE το δώρησε στο Δήμο της Μυτιλήνης μαζί με 86 πίνακες του Θεόφιλου, από την ιδιωτική του συλλογή, και από τότε λειτουργεί ως Δημοτικό Μουσείο. Το κτίριο είναι κτισμένο με μυτιληνιά πέτρα σε χρώμα ροδί σκοτωμένο, που ταιριάζει απόλυτα με τον απέραντο ελαιώνα που το περιβάλλει.
Αποτελείται από τέσσερις συνεχόμενες αίθουσες, μέσα στις οποίες υπάρχουν 86 ζωγραφικοί πίνακες του Θεόφιλου από τα τελευταία έξι χρόνια της ζωή του. Την έκθεση επιμελήθηκε ο Γιάννης Τσαρούχης.
Τα θέματα των πινάκων είναι από την Ιστορία, Μυθολογία, Λαογραφία. Αναπαριστά επίσης σκηνές από την καθημερινή ζωή, ενδυμασίες, τοπία κ.ά.
Μουσείο-Βιβλιοθήκη Τεριάντ
Βαρειά Μυτιλήνη
Ώρες λειτουργίας: Θερινό καθημερινά 09:00 -14:00 & 17:00- 20:00, Χειμερινό καθημερινά 09:00-17:00
Το Μουσείο-Βιβλιοθήκη Στρατή Ελευθεριάδη -Teriade, με έδρα τη Βαρειά της Μυτιλήνης, φιλοξενεί το σύνολο του εκδοτικού έργου του Teriade, αποτέλεσμα της συνεργασία και φιλίας του με τους κυριότερους εκφραστές της μοντέρνας τέχνης του 20ου αιώνα. Μοναδικό στο είδος του, κυρίως λόγω της ιδιαιτερότητας των εκθεμάτων του, περιέχει αντίτυπα από το ανεπανάληπτο, τόσο σε ποιότητα, όσο και σε παρουσίαση, περιοδικό «VERVE». Επίσης, τα «Μεγάλα Βιβλία», τα οποία θεωρούνται πρωτότυπα έργα τέχνης, τόσο από εκδοτικής άποψης, όσο και για τις λιθογραφίες που περιέχουν, όλα αριθμημένα και σε περιορισμένο αριθμό αντιτύπων, υπογεγραμμένα από τους ίδιους τους καλλιτέχνες, Beaudin, Bonnard, Chagall, Giacometti, Gris, Gromaire, Laurens, Le Corbusier, Leger, Matisse, Miro, Picasso, Rouault, Vilon. Εκτίθενται επίσης οι λιθογραφίες που περιέχονται στα «Μεγάλα Βιβλία», καθώς η συλλογή του Στρατή Ελευθεριάδη-Teriade από πίνακες Ελλήνων καλλιτεχνών όπως του Θεόφιλου, Τσαρούχη, Κανέλλη, Ρόρρη και άλλων.
Το Μουσείο-Βιβλιοθήκη Στρατή Ελευθεριάδη -Teriade , με έδρα τη Βαρειά της Μυτιλήνης ιδρύθηκε το 1979 και αποτελεί δωρεά του Στρατή Ελευθεριάδη στο Υπ. Πολιτισμού. Η μόνιμη έκθεσή του στεγάζεται σ’ ένα διώροφο κτίριο που αποτελείται από 10 αίθουσες ανά όροφο. Τόσο το περιεχόμενο του μουσείου, όσο και το κτίριο, είναι αποτέλεσμα της επιθυμίας του ίδιου του δωρητή. Αποφασίστηκαν και πραγματοποιήθηκαν σύμφωνα με την αρχική ιδέα και επίβλεψή του, με σκοπό να παρουσιάσει ενιαίο το εκδοτικό του έργο και να δημιουργήσει ένα πρωτότυπο είδους μουσείου, που να συνδυάζει το λόγο με την εικόνα. Επίσης, τα σχέδια του κτιρίου έγιναν από το διακεκριμένο αρχιτέκτονα Γιώργο Γιαννουλέλλη.
Μοναδικό στο είδος του, κυρίως λόγω της ιδιαιτερότητας των εκθεμάτων του, περιέχει αντίτυπα από το ανεπανάληπτο, τόσο σε ποιότητα, όσο και σε παρουσίαση, περιοδικό «VERVE». Επίσης, τα «Μεγάλα Βιβλία», τα οποία θεωρούνται πρωτότυπα έργα τέχνης, τόσο από εκδοτικής άποψης, όσο και για τις λιθογραφίες που περιέχουν, όλα αριθμημένα και σε περιορισμένο αριθμό αντιτύπων, υπογεγραμμένα από τους ίδιους τους καλλιτέχνες, Beaudin, Bonnard, Chagall, Giacometti, Gris, Gromaire, Laurens, Le Corbusier, Leger, Matisse, Miro, Picasso, Rouault, Vilon, τους σημαντικότερους ευρωπαίους εκφραστές της μοντέρνας τέχνης του 20ου αιώνα. Εκτίθενται επίσης οι λιθογραφίες που περιέχονται στα «Μεγάλα Βιβλία», καθώς η συλλογή του Στρατή Ελευθεριάδη-Teriade από πίνακες Ελλήνων καλλιτεχνών όπως του Θεόφιλου, Τσαρούχη, Κανέλλη, Ρόρρη και άλλων.
Η συλλογή αυτή καθιστά το μουσείο μοναδικό σε παγκόσμιο επίπεδο, καθώς ακόμη και τα μεγαλύτερα μουσεία στον κόσμο δεν διαθέτουν παρά μόνο μικρά τμήματα από την αντίστοιχη σειρά αυτού του εκδοτικού έργου.
Εκτός από την μόνιμη έκθεσή του, το Μουσείο πραγματοποιεί αναδρομικές εκθέσεις εικαστικών τεχνών, εκδόσεις και άλλες συναφείς προς το χαρακτήρα του πολιτιστικές εκδηλώσεις. Παράλληλα με τις εκδηλώσεις που διοργανώνει, στο πλαίσιο της πολιτικής του για την καλύτερη προβολή των εκθεμάτων του, έχει συνεργαστεί με δανεισμό έργων του με αντίστοιχους φορείς σε Ελλάδα και Κύπρο, όπως την Εθνική Πινακοθήκη, το Τελόγλειο Ίδρυμα, τη Νομαρχία Πειραιά, το Κέντρο Τεχνών Λευκωσίας, τη Μονή Κίκκου στην Κύπρο, την Ιαπωνική Πρεσβεία και άλλα έγκυρα ιδρύματα και Οργανισμούς.
Αρχαιολογικό Μουσείο Μυτιλήνης
Σε μικρή απόσταση από το παλαιό κτήριο του Αρχαιολογικού Μουσείου, στην περιοχή «Κιόσκι» βρίσκεται το νέο κτήριο του Αρχαιολογικού Μουσείου Μυτιλήνης.
Η ανέγερση του νέου κτηρίου ολοκληρώθηκε το 1995 ενώ το Μάρτιο του 1999 εγκαινιάστηκε η μόνιμη έκθεση με τίτλο «Η Λέσβος από την Ελληνιστική στη Ρωμαϊκή Εποχή», η οποία επικεντρώνεται σε μία από τις σημαντικότερες περιόδους ανάπτυξης της αρχαίας Λέσβου, δηλαδή από τον 4ο αι. π.Χ. έως τον 3ο αι. μ.Χ.
Το σκεπτικό της έκθεσης είναι να προσεγγίσει ο επισκέπτης την καθημερινή πολιτική, οικονομική, κοινωνική και θρησκευτική ζωή του νησιού κατά τη συγκεκριμένη εποχή.
Τους εκθεσιακούς χώρους, οι οποίοι στεγάζονται σε δύο ορόφους, αποτελούν έξι αίθουσες με τη μόνιμη έκθεση και δύο αίθουσες για περιοδικές εκθέσεις. Ο τρόπος με τον οποίο είναι διαρθρωμένοι οι χώροι οδήγησε στον σχεδιασμό της μόνιμης έκθεσης σε τρεις ενότητες.
Στις τρεις αίθουσες του πρώτου ισόγειου ορόφου εκτίθενται ψηφιδωτά δάπεδα, τοιχογραφίες και κινητά ευρήματα από ρωμαϊκές επαύλεις, που η αρχαιολογική σκαπάνη αποκάλυψε στον λόφο της Αγίας Κυριακής στη Μυτιλήνη, ενώ στους τρεις συνεχόμενους χώρους του δεύτερου ισόγειου ορόφου τοποθετήθηκαν γλυπτά (ανάγλυφα, πορτραίτα και ολόγλυφα). Στις αίθουσες της περιοδικής έκθεσης φιλοξενούνται εκθέματα που αναφέρονται σε ρωμαϊκά συμπόσια.